Kim jest Bestia?

1 października 2019 0 przez Monika Kilijańska

PATRONAT MONIME

Życie jest jak piosenka. Może wydawać się monotonne, bo jak refren powtarzają się w nim takie same etapy, ale może być ciekawe, jedyne w swoim rodzaju jak ponadczasowy hit. Choć melodia i słowa z czasem się zmieniają, to jest jeden problem: na własne życzenie możemy sprawić, by wesołą nutę zdominowały smutne dźwięki. Wystarczy czasem zaledwie jedno głupie przyzwyczajenie. Wystarczy jedno piwko dziennie, jeden kieliszek wina do każdej kolacji. Przyzwyczajenie, które z czasem staje się zbyt silne, by samemu zawalczyć. Przyzwyczajenie, które niczym bestia potrafi wygrać z wolną wolą. Kim jest Bestia?

Bohaterowie

Zoja to nastolatka, która lubi czytać książki i uczyć się historii. Przyszłość wiąże z praca psychologa, bo podoba jej się to jak pracuje jej mama. Razem z Rolbim, spokojnym chłopcem, którego poznała na imprezie, lubi spędzać czynnie czas. Rolbi jest zapalonym gamerem i gitarzystą. Grywa nawet w rockowej kapeli, która daje koncerty garażowe. W szkole lubi przedmioty ścisłe, zwłaszcza matematykę. Co ich łączy? Szczera przyjaźń i niechęć do alkoholu. Każde z nich ma swój własny powód na trzeźwość: dla Rolbika to wolność wyboru, dla Zoji to kwestia wpojonych jej wartości.

Fabuła

Bestia w szkole to nie do końca komiks, to raczej poradnik z komiksowymi paskami (zupełnie jak książka dla młodszych dzieci traktująca o molestowaniu nieletnich: Zły dotyk. NIE!). Ale fabułę ma nader spójną: oto dwójka przyjaciół poznaje się na zakrapianym grillu. Jako jedyni nie biorą udziału w wesołej popijawie, co nie prowadzi ani do ostracyzmu, ani nie zmienia ich radości życia. Są nadal dwójką nastolatków, którzy spędzają czas na oglądaniu filmów, graniu, sportach oraz spotkaniach z kumplami. Jednak ich rozmowy coraz częściej schodzą na tematy związane z alkoholizmem. Czasem z powodu oglądanych w sieci materiałów wideo, czasem na widok znanych im osób, które sięgają po alkohol.

Same historie to nie wszystko. Uzupełniają je treści edukacyjne dotyczące uzależnienia, które były konsultowane przez specjalistów: Ewę Jasik-Wardalińską, psychoterapeutkę uzależnień, Rafała Porzezińskiego, instruktora terapii uzależnień, Lecha Zakrzewskiego, dziennikarza i doświadczonego terapeutę pracującego z uzależnionymi więźniami, Kamilę Nagiel, psychoterapeutkę skupiającą się na wpływie uzależnienia na całą rodzinę, ojca Adama Michalskiego, dyrektora Ośrodka Apostolstwa Trzeźwości czy Julka Drozdowskiego, świadomego wyborów ucznia, który jest tu ekspertem od ludzi młodych. Nie są to jednak suche fakty, a często doświadczenia samych uzależnionych czy cytaty z książek takich jak Pod mocnym Aniołem Jerzego Pilcha czy też Mały Książę Antoine de Saint-Exupéry’ego.

Uzupełnieniem komiksu jest książka Ewy Jasik-Wardalińskiej pt. Bestia, w której autorka podchodzi do tematu alkoholizmu nie tylko jako terapeutka uzależnień dorosłych, ale także młodzieży, z którą cały czas pracuje. Do młodzieży oraz pedagogów szkolnych i nauczycieli skierowane będą oparte na niej warsztaty. Program łączący komiks, książkę i warsztaty będzie prowadzony m.in. w LO w Rucianem Nida oraz w Siedlacach w 3 szkołach średnich. Więcej o autorce całego projektu na jej stronie internetowej (klik).

Kreska

Anna Teodorczyk jest graficzką, która odpowiada za rysunki oraz projekt okładki. Jej prace cechuje komiksowy realizm. Kreska jest dość mocna, ale nie jest cieniowana, co sprawia, że rysunki są bardzo przejrzyste. Prace delikatnie malowane akwarelami, co nadaje im niezwykłej lekkości, a w przypadku samej tytułowej bestii – mroku. Świetnym zabiegiem jest ukazanie specjalistów występujących w tekście właśnie jako czarno-białe rysunki, wzorowane na zdjęciach tychże. Mam tylko drobne ale co do liternictwa – często w wyrazach z literą I jest ona na tyle blisko innych liter, że zlewa się z nimi. Obecnie autorka grafiki Bestii w szkole pracuje nad własnym komiksem pt. Jan Pesymista.

Ciekawostka

Badania zlecone przez CBOS Centrum Badania Opinii Społecznej w 2018 roku pokazały, że w 68 procentach to dorośli inicjują u nastolatków kontakt z alkoholem. Ponad 40 procent nastolatków w ciągu ostatniego miesiąca piło alkohol, a 20 procent upiło się. Wiek inicjacji alkoholowej w Polsce wynosi obecnie 12 lat i dlatego warto mówić wcześniej o problemach z uzależnieniami, niż tuż przed wkroczeniem w dorosłość.

Podsumowanie

Ten komiks nie straszy, on pokazuje. Pokazuje, że niektóre mity dotyczące alkoholu są fałszywe, ale wystarczy chcieć, by nie wpaść w szpony nałogu. Pokazuje, że każdy może się stoczyć, więc warto przemyśleć już pierwszą próbę. Nigdy nie wiemy jak jesteśmy silni, czy wygramy z Bestią, czy zostaniemy pokonani. Teraz, bogatsi o wiedzę, możemy czuć się lepiej przygotowani do walki. Jednak wiele komiksów edukacyjnych razi zbyt wielkim dydaktyzmem, wydzierającej z każdej wręcz planszy. To m.in. mnie w Narko tak bardzo bolało. Tu mamy młodszy target (12-16 latków) i być może dlatego o wiele prościej potraktować czytelnika zgodnie z jego wiekiem, mówiąc wprost o problemie.

Na szybko:

Bestia w szkole to trochę inny komiks. Jest to głębiej wgryzający się w temat, podparty wiedzą specjalistyczną poradnik z licznymi paskami komiksowymi. To nauka, ale taka „przy okazji” czytania, niezbyt nachalna w przekazie. Opowiada o rozwoju uzależnienia od alkoholu, bazując na symbolice bestii, jako potwora (choroby alkoholowej), która karmiona alkoholem rozwija się w człowieku po to, aby w końcu go zniszczyć – zabić.