Komiks biograficzny Orwell (Pierre Christin, Sebastien Verdier)

7 września 2020 0 przez Monika Kilijańska

Komiks Orwell, który właśnie został wydany po polsku przez Wydawnictwo Margniesy, zawiera fascynującą biografię autora 1984 czy Folwarku zwierzęcego. Jak możemy przeczytać w podtytule to „absolwent Eton, policjant, robociarz, dandys, bojownik, dziennikarz, buntowani, powieściopisarz, ekscentryk, socjalista, patriota, ogrodnik, pustelnik, wizjoner.” I te wszystkie twarze Orwella pokazuje ten świetnie narysowany komiks biograficzny.

Bohaterowie

George Orwell, czyli Eric Blair, pozostaje w naszej zbiorowej pamięci jako jeden z najważniejszych pisarzy XX wieku. Jego dorobek jest tak wielki, że dorobił się nawet przymiotnika „orwellowski”, często używanego do opisania systemu o podtekstach totalitarnych lub wyrażenia „Wielki Brat”, aby przywołać ryzyko masowej inwigilacji jednostek przez państwo.

Urodzony w 1903 roku w angielskiej rodzinie z wyższej klasy średniej, Orwell został przyjęty jako stypendysta do prestiżowej Eton School. Jednak zamiast kontynuować studia w Oksfordzie, zdecydował się zostać policjantem w armii birmańskiej, która wówczas była angielską kolonią. Po tym doświadczeniu, zniesmaczony imperializmem, jego ideały polityczne uległy radykalizacji i przeszedł od anarchizmu do rewolucyjnego socjalizmu. Nie przeszkadza mu to być bardzo krytycznym wobec komunizmu państwowego, jakim był praktykowany w Związku Radzieckim.

Zaangażował się ochotniczo po stronie Republikanów podczas hiszpańskiej wojny domowej w latach trzydziestych XX wieku. To kolejne gorzkie doświadczenie polityczne, kiedy on i inni międzynarodowi ochotnicy z jego jednostki byli zagrożeni aresztowaniem przez władzę komunistyczną w Barcelonie. Po ślubie Orwell nieco się ustabilizował, a jego kariera jako dziennikarza i pisarza wzrosła. Następnie postanawia zamieszkać na wsi, w kontakcie z naturą, uciekając z miasta i polityki.

Fabuła

Oprócz doświadczeń bojowych i wojennych (później został sierżantem Straży Krajowej w Londynie w czasie II wojny światowej), Pierre Christin w komiksie Orwell pokazuje, jak kształtowała się myśl polityczna pisarza poprzez kontakt z robotnikami i lewicą. Nie dla niego paryskie hotele, woli odkrywać londyńskie doliny społeczne, a nawet spędza kilka nocy w publicznych azylach, gdzie ociera się o skrajne ubóstwo. To co najmniej nonkonformistyczny wybór dla tego wykształconego mężczyzny, którego szykowny akcent zderza się z popularnymi kręgami.

Jedną z największych zalet komiksu Orwell jest sposób, w jaki pokazuje on, jak osobista podróż człowieka wpłynęła na twórczość pisarza. Kilka fragmentów pism Orwella jest zatem umiejętnie zintegrowanych z opowieścią, łatwo rozpoznawalnych przez czytelnika dzięki użyciu innego kroju pisma oraz kolorowych całostronicowych plansz.

Kreska

Głównym, acz nie jedynym rysownikiem komiksu Orwell jest Sébastien Verdier. Rysuje w miarę realistycznie, operując tylko czernią i bielą. Sporadyczne użycie koloru pozwala na tworzenie ciekawych efektów, uwypuklając określone emocje bohaterów, jednocześnie podkreślając związek między fabułą a fikcją, między rzeczywistością a wyobrażeniem.

Ciekawostka

Do projektu zaproszono sporo rysowników. Są to:

– Enki Bilal – autor m.in. komiksu Bug czy Trylogii Nikopola
– Juanjo Guardino – autora m.in. komiksu Blacksad
– francuscy ilustratorzy André Julliard, Olivier Balez, Manu Larcenet, Blutch (Christian Hincker)

To oni zilustrowali pewne epizody i kluczowe dzieła z życia Orwella. Są one kolorowe i wspaniale komponują się ze scenariuszem, kontrastując z czarno-białym rysunkiem.

Podsumowanie

Znać dzieła znanego pisarza to nie to samo co znać jego biografię. Oj, jak często ona wiele tłumaczy. Szkoda że na polskim w sumie nie mówi się więcej ciekawostek, takich jak właśnie w tym komiksie. Bo przecież to te ciekawsze fakty pokazują jakim kto był człowiekiem, a nie to, jaką szkołę ukończył i nagrodę dostał.

Na szybko:

Cudownie dopracowany i po mistrzowsku zilustrowany komiks. Nie jest to jednak komiks bez wad. Wydaje mi się, że praca jest generalnie nieco nieskładna. Owszem, wszystko kręci się wokół Orwella, ale opowiadanie jeden za drugim kolejnych wydarzeń z jego życia nie powinno wyglądać tak, że nie stanowią one całości. Tu wątki są często zbyt szybko urywane. Niemniej lubię czytać komiksowe biografie i każdemu polecam.